6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Konsolide metin

Dava konusu (10) numaralı fıkrada internet ortamındayapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik hakları ihlal edilenlerin talep etmesidurumunda hâkim tarafından, başvuranın adının bu madde kapsamındaki karara konuinternet adresleri ile ilişkilendirilmemesine karar verilebileceği ve karardaBirlik tarafından hangi arama motorlarına bildirim yapılacağının gösterileceğibelirtilmiştir. Maddesinin birinci fıkrasında yargıorganlarına davacı ve davalı olarak başvurabilme hakkı ve bunun doğal sonucuolarak da iddia, savunma ve adil yargılanma hakkı güvence altına alınmıştır. Öte yandan Başkan’ın kuralda belirtilen alt ve üstlimitler arasında bu cezayı uygularken 5326 sayılı Kanun’un 17. Maddesindebelirtilen ölçütlere uymak zorunda olduğu, son yıllarda internet ortamındayaratılan ekonomik hacmin ulaştığı boyut, kuralla öngörülen alt ve üst sınırceza miktarları ile cezalara karşı yargısal denetimin mümkün olduğugözetildiğinde kuralla öngörülen cezanın kişilere aşırı bir külfet getirmediğiaçıktır. Bu itibarla kuralın kabahat ile ceza arasında bulunması gereken makuldengeyi gözettiği ve orantısız bir sınırlamaya neden olmadığı anlaşılmaktadır. Eşitlik ilkesi yönünden yapılacakanayasallık denetiminde öncelikle Anayasa’nın 10.

Başta ülkede temsilci atama yükümlülüğü olmak üzere, buyükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde uygulanacak yaptırımlar da hem sosyalmedya platformlarının hem de sosyal medya kullanıcılarının pek çok temelhakkına müdahale teşkil edecektir. Sosyal medya platformları için öngörülentemsilci atama yükümlülüğü başta bu platformların teşebbüs özgürlüğüne müdahaleteşkil etmektedir. Ancak dolaylı olarak bütün sosyal medya kullanıcılarınifade, haberleşme ve özel hayat haklarına da müdahale oluşturacaktır. Aynışekilde para cezası ve reklam yasağı yaptırımları platformların mülkiyet vesözleşme özgürlüklerine müdahale oluşturacaktır. İnternet trafiği bantgenişliğinin yüzde doksan oranına kadar daraltılması yaptırımı ise doğrudansosyal medya kullanıcılarının iletişim hakkı, ifade özgürlüğü, özel hayatasaygı, haberleşme özgürlüğü ile basın özgürlüğüne müdahale teşkil eder. Maddesinin birinci fıkrasında, “Kimse, işlendiğizaman yürürlükte bulunan kanunun suç saymadığı bir fiilden dolayıcezalandırılamaz” denilerek “suçun kanuniliği”, üçüncü fıkrasında da “Ceza veceza yerine geçen güvenlik tedbirleri ancak kanunla konulur” denilerek, “cezanınkanuniliği” ilkesi getirilmiştir. (4) Gönderilen kayıtların içerik bakımından istenen yayın olmaması veya kayıtlarda tahrifat, çıkarma, silme gibi işlemler yapılması hâlinde, özel medya hizmet sağlayıcı kuruluşların sorumlu müdürü beşbin günden onbin güne kadar adlî para cezasıyla cezalandırılır. Yükümlülük veya yasağa aykırılık dolayısıyla idarî tedbir olarak programın yayınının durdurulması kararının verilmesi halinde, yaptırım uygulanmasına sebebiyet veren fiilin işlenmesinden dolayı sorumluluğu olan programın yapımcısı veya varsa sunucusu, yayının durdurulduğu süre zarfında, aynı veya farklı medya hizmet sağlayıcı kuruluşta hiçbir ad altında başka bir program yapamaz veya sunamaz. (5) Karasal radyo yayınları için frekans planları esas alınarak yapılacak sıralama ihalesi sonucuna göre medya hizmet sağlayıcı kuruluşlara radyo frekansı veya multipleks kapaparibahis tahsis edilir.

Maddesine paralel olarak Türk CezaKanunu’nun 2. Maddesinde yer alan suçta ve cezada kanunilik ilkesi uyarınca,hangi fiillerin yasaklandığının ve bu yasak fiillere verilecek cezaların hiçbirkuşkuya yer bırakmayacak bir şekilde kanunda gösterilmesi, kuralın açık,anlaşılır ve sınırlarının belli olması gerekmektedir. Kişilerin yasak fiilleriönceden bilmeleri düşüncesine dayanan, hukuk devletinin temel aldığı,uluslararası hukukta ve insan hakları belgelerinde de özel bir yere ve önemesahip bulunan bu ilkeyle temel hak ve özgürlüklerin güvence altına alınmasıamaçlanmaktadır. Kanun koyucu, cezalandırma yetkisini kullanırken toplumda hangifiillerin suç sayılacağı, bunun hangi tür ve ölçüdeki ceza yaptırımı ile karşılanacağı,nelerin ağırlaştırıcı veya hafifletici sebep olarak kabul edilebileceği ve cezasistemini tamamlayan müesseseler konusunda takdir yetkisine sahiptir. Sözkonusu düzenleme Anayasa ile güvence altına alının hukuk devleti ilkesinin enönemli tezahürü olan hukukun düzenlediği, yükümlülük yüklediği süjenin belirliolması gereği ile bağdaşmamaktadır. Maddelerde yapılandeğişikliklerin Anayasaya aykırı olduğu ayrıntılı olarak açıklanmıştır.Öngörülen idari ve adli para cezaları Anayasa aykırı iken getirilen düzenlemeile yurt dışında bulunan sosyal ağ sağlayıcılara ayrı ve daha yüksek paracezası verilmesinin Anayasanın 10.

(3) Üst Kurulun karasal yayın lisansı verdiği bir kuruluş bu lisans haklarını devredemez. Yayın faaliyetine devam etmeme kararı alan kuruluş, lisansını Üst Kurula iade eder. C) Medya hizmet sağlayıcı kuruluşların hisseleri nama yazılı olmak zorundadır. Herhangi bir kişi lehine intifa senedi ihdas edilemez. (5) Düzeltme ve cevap hakkına sahip olan kişinin bu hakkı kullanmadan ölmesi hâlinde, bu hak mirasçılarından biri tarafından kullanılabilir. Bu durumda, ölümün altmış günlük düzeltme ve cevap hakkı süresi içinde gerçekleşmiş olması kaydıyla, kalan düzeltme ve cevap hakkı süresine otuz gün ilâve edilir. (4) Hâkim tarafından düzeltme ve cevabın yayınlanmasına karar verilmesi hâlinde, birinci fıkradaki yedi günlük süre, sulh ceza hâkiminin kararına itiraz edilmemişse kararın kesinleştiği tarihten; itiraz edilmişse asliye ceza mahkemesi kararının tebliği tarihinden itibaren başlar. (3) Sulh ceza hâkimi, istemi üç gün içinde duruşma yapmaksızın karara bağlar.

Dava konusu kuralla sosyal ağ sağlayıcıtanımlanmaktadır. Buna göre sosyal etkileşim amacıyla kullanıcıların internetortamında metin, görüntü, ses, konum gibi içerikleri oluşturmalarına, görüntülemelerineveya paylaşmalarına imkân sağlayan gerçek veya tüzel kişiler sosyal ağsağlayıcılardır. (3) İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniylekişilik hakları ihlal edilenlerin talepleri doğrultusunda hâkim bu maddedebelirtilen kapsamda içeriğin çıkarılmasına ve/veya erişimin engellenmesinekarar verebilir. Bir özel şirkete kişilerin ifade ve haberleşme özgürlüklerinemüdahale yükümlülüğü öngören böyle bir düzenlemenin Birleşmiş Milletler İfadeÖzgürlüğü Özel Raportörü David Kaye tarafından Alman NetzDG yasasıyla ilgiliolarak dile getirdiği bütün sakıncaları içermektedir ve Anayasanın 22 ve 26. Maddelerindegüvence altına alınan temel hakları ihlal etmektedir. Ve 9/A maddelerinde kişilik haklarının ve özelhayat hakkının ihlal edildiğini ileri süren kişiler için bu haklarına yönelikihlalin kaldırılmasını isteyebilecekleri hızlı hak arama mekanizmalarıöngörülmüştür. O mekanizmalar hala yürürlükteyken bir de ek 4.

• Maddesinde güvence altına alınan hukuk devletiilkesine ve 38.
• Dolayısıyla öngörülen tanımdaki bu belirsizlik ve muğlaklıkdolayısıyla 7253 sayılı kanunla getirilen diğer düzenlemelerin de öngörülemezsonuçlar doğuracağı kesindir.

Maddesinde güvence altına alınan suç ve cezalarınyasallığı ilkesi de ihlal edilecektir. Bu doğrultuda devletin vatandaşlarını korumaya yönelik olaraksosyal ağ sağlayıcılara ilgili kişilerin kişilik hakkı ihlallerine ilişkinolarak başvurabileceği bir kanal oluşturması yerindedir. Ancak bu koruma halihazırda 5651 sayılı Kanun’un 9. Uyarı yöntemi olarak 5651 sayılıKanun’un tanımlar maddesinde de yer alan bu düzenlemeye karşın, sosyal ağsağlayıcılar bakımından günlük erişim üzerinden getirilen bir sınırlama yapılansöz konusu düzenleme açısından belirsizlik yaratmaktadır. Dördüncü fıkrada BTK başkanı tarafından verilen içeriğinçıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararlarının içerik yer ve erişimsağlayıcılara tebliğ edileceği ve uygulanmasının isteneceği, onbirinci fıkradaise bu kararı uygulamayan ilgili içerik, yer ve erişim sağlayıcısına BTKbaşkanı tarafından idari para cezası verileceği öngörülmektedir. Getirilen budeğişikliklerle yer sağlayıcı ve erişim sağlayıcıların içerikten doğansorumluluğu da genişletilmiştir.

Yayın lisansı iptal edilmiş olan kuruluştan alınmış olan yayın lisans bedeli ile kanal ve frekans yıllık kullanım bedeli iade edilmez. (2) Münhasır yayın hakkına konu olaylara erişim hakkı talep eden diğer televizyon yayıncılarına, kısa gösterimleri serbest bir biçimde seçme hakkı tanınır. (1) Sinema ve televizyon için yapılmış filmler, diziler ile spor ve genel eğlence programları haricinde, yayınlarda ürün yerleştirmeye yönelik uygulamalara yer verilemez. Ürün yerleştirme uygulamaları ticarî iletişimle ilgili düzenlemelere tabidir. (9) Münhasıran reklam, tele-alışveriş ve öz tanıtım yayınlarına ayrılmış televizyon ve radyo yayın hizmetlerine bu madde hükümleri uygulanmaz. (4) İkinci fıkrada belirtilen süreden bağımsız olarak, sesli ve görüntülü bir uyarı ile açıkça belirtilerek, kesintisiz en az onbeş dakika süreyle tele-alışveriş yayını yapılabilir. Bu yayının süresi bir gün içinde toplam bir saati aşamaz.